Haem, 2016
Haem, 2016
For everything you have missed, you have gained something else;
and for everything you gain, you lose something else.
Ralph W. Emerson
In Haem presenteren kunstenares Cecilia Jonsson en onderzoeker Rodrigo Leite de Oliviera een kompasnaald die vervaardigd werd uit ijzer dat afkomstig is van een wel heel onverwachte bron.
Hoewel ijzer misschien verbleekt bij edele metalen als goud en zilver en overvloedig aanwezig is, is het desalniettemin essentieel voor het leven op aarde. Het ijzer dat door onze aderen stroomt en ons laat ademen is hetzelfde element waaruit wapens, schilden en gereedschappen gemaakt zijn waardoor de mensheid niet alleen kon overleven maar er bovendien in slaagde zich gedurende millennia te blijven ontwikkelen.
De fysieke basis van Haem is ijzer dat ontgonnen werd uit een onverwachte bron – de menselijke placenta. Dit tijdelijke orgaan bestaat uit een complex labyrint van bloedvaten en vormt een directe verbinding tussen moeder en het kind in wording. Ijzer speelt een belangrijke rol tijdens de zwangerschap, doordat het via de placenta zuurstof van de moeder naar de foetus leidt.
Om deze beweging van uitwisseling te illustreren werd een kompasnaald gemaakt die bestaat uit ijzer dat afkomstig is van het bloedeiwit hemoglobine van menselijke placenta’s die aan de kunstenares geschonken werden. Dit kleine object omvat in zich de arbeid van tientallen geboortes en duizenden uren van uitwisseling van vloeistoffen, in het vroegste ontmoetingsmoment tussen nieuw en bestaand leven. Door elementen uit de wereld van de kunst, de biowetenschappen en metallurgie met elkaar te verbinden toont Haem ons op onconventionele wijze de fundamentele interconnectie tussen de elementen van de aarde en het menselijk lichaam.
De installatie bestaat uit een kompas dat in een glazen kom drijft waarvan het ontwerp geïnspireerd is op microscopische beelden van de placenta. Het kompas wijst noordwaarts terwijl de kom traag tegen de klok in draait. Het werk omvat verder een video en een lijst met alle geboortedata en gewichten van alle 69 gedoneerde placenta’s.
Cecilia Jonsson (SE/NO)
°1980
Cecilia Jonsson is een interdisciplinaire kunstenares die de verbanden verkent tussen levende en niet-levende materie, zowel in haar methode van observatie als door het medium dat ze gebruikt. Geïnspireerd door methodes die gehanteerd worden in de natuurwetenschappen zijn haar werken vaak site-specifieke, artistieke interpretaties van natuurlijke fenomenen en processen. Haar projecten onderzoeken de fysieke en ideologische eigenschappen van ruwe materialen die fundamenteel zijn voor het menselijk bestaan, van hun oorsprong diep onder de grond tot hun ontginning, transformatie en globale exploitatie.
Cecilia heeft een MA in Fine Art van de Bergen Academy of Art and Design en het Nordic Sound Art program. Ze was artist in residence in diverse organisaties, zoals Triangle (Marseille), Fondazione Bevilacqua La Masa (Venetië), V2_ Institute (Rotterdam) en The Geological Survey of Norway (Trondheim). Haar werken werden internationaal tentoongesteld in onder meer Science Gallery Melbourne, Artspace MU (Eindhoven), National Taiwan Museum of Fine Arts, Museum of Natural History (Venetië) en Edifici Disseny Hub Barcelona. In 2014 ontving Cecilia de VIDA 16.0 International Awards prijs en in 2016 de Dutch Bio Art and Design Awards. In 2017 kreeg ze een Honorary Mention in de categorie Hybrid Art van de Prix Ars Electronica.
Haem werd ontwikkeld in samenwerking met Dr. Rodrigo Leite de Oliveira van Het Nederlands Kankerinstituut. Commissie door Bio Art & Design Awards met steun van ZonMw. In samenwerking met de afdeling gynaecologie van het OLVG West en ijzersmid Thijs Van der Manakker. Video door Signe Tørå Karsrud en Sergio Cuervo Gonzalez.