De Onzichtbare Berg
Ben Russell
‘This is how I sum up for myself what I wish to convey to those who work here with me:
I am dead because I lack desire;
I lack desire because I think I possess;
I think I possess because I do not try to give.
In trying to give, you see that you have nothing;
Seeing you have nothing, you try to give of yourself;
Trying to give of yourself, you see that you are nothing;
Seeing you are nothing, you desire to become;
In desiring to become, you begin to live.
- René Daumal to Véra Daumal (1), read by Tuomo Tuovinen in De Onzichtbare Berg
‘I want the audience to move with the subject until they become the subject; I want them to go from outside to inside, from not-knowing to understanding to being. I want transformation! Given all that cinema can do, it’s a pretty small request - but given the right conditions, I really believe that it can happen.’ - Ben Russell
De immersieve video-installatie De Onzichtbare Berg schetst het portret van de pelgrimstocht van de Finse kunstenaar en wandelaar Tuomo Tuovinen van Finland naar Griekenland op zoek naar een utopische berg. Russell vond hiervoor inspiratie in de roman Mount Analogue (1952) van de Franse schrijver René Daumal waarin een groep ontdekkingsreizigers op zoek gaat naar een onzichtbare berg in de oceaan.
In De Onzichtbare Berg tonen vijf video's fragmenten van deze reis waarin Russell en Tuovinen worden vergezeld door anderen die deelnemen aan dit experiment in beweging en afzondering. ‘Prachtige beelden van Tuovinen die rustig in een Midden-Europees meer zwemt, worden gecombineerd met opnamen van een groene menselijke figuur die door de weelderige varens dwaalt, wachtend om uitgewist te worden of met beelden van Tuovinen op een strand die een spiegel met een in het midden doorgesneden driehoek naar de camera houdt: de superpositie van de geometrische vorm kadert het landschap en verandert het in een abstracte, onbereikbare berg.’ (2)
De fysieke en spirituele reis van Tuovinen wordt afgewisseld met muzikale optredens van het uit Helsinki afkomstige vrouwelijke trio Olimpia Splendid en Amerikaans percussionist Greg Fox.
Roadtrip, concerttour, pelgrimstocht en mentale trip naar een veranderde bewustzijnstoestand, de reis zonder begin of einde is het essentiële onderwerp van dit werk. Het nodigt je uit om tussen de gekantelde schermen en neonsculpturen te bewegen, terwijl het je tegelijkertijd de mogelijkheid biedt om alle invalshoeken samen te ervaren alsof je op de top van de hypothetische Mount Analogue staat. De dynamische en hypnagogische soundscape werd gerealiseerd in samenwerking met geluidskunstenaar Nicolas Becker en is de stuwende kracht in het werk; het duwt je vooruit van de ene plaats naar de andere, van de ene staat naar een hogere.
(1) Véra Daumal describes how René Daumal envisioned Mount Analogue to end: ‘On one occasion he did describe in concise terms the path he saw before him. The text appears in one of the last letters he wrote me’ - Postface to Mount Analogue (2019) Exact Change publication
(2) e-flux Criticism: Ben Russell’s “La montage invisible”
2020 - 6-channel video installation with 15 speakers and 2 neon sculptures
10:00 / 5:00/ 75:00 / 75:00 / 75:00 / 24:00, loop
Credits:
Director / Editor / Camera Operator - Ben Russell // Steadicam Operator - Chris Fawcett // B/W Camera Operator - Ben Rivers // Sound Recordist – Jakov Munizaba // Sound Designer – Nicolas Becker // Sound Editor / Mixer – Rob Walker // Producer – Ben Russell / VSBL MTN // Executive Producer - Christos V. Konstantakopoulos / Faliro House Productions
Courtesy of the artist
Ben Russell
°1976, Springfield, MA, Verenigde Staten
Ben Russell is een filmmaker, beeldend kunstenaar en curator. Hij creëert in zijn films en installaties intense, hypnotiserende en soms zelfs hallucinerende ervaringen die de conventies van de gangbare documentaire uitdagen. Zijn werk ontwikkelt zich tussen experimentele cinema en een vorm van speculatieve etnografie in een proces dat hij soms duidt als ‘psychedelische etnografie’. Een film(installatie) van Russell ervaren is als een niet-narratieve geritualiseerde reis waarin de instinctieve subjectieve lading van psychedelica verbonden wordt met protocols van visualisatie en objectivering.
Het werk van Russell werd getoond in soloscreenings en -tentoonstellingen in Centre Georges Pompidou, het Museum of Contemporary Art Chicago, het Rotterdam Film Festival, het Wexner Center for the Arts, the Viennale en het Museum of Modern Art NY. Russell studeerde kunst en semiotiek aan Brown University en film en nieuwe media aan het Art Institute in Chicago. Hij woont en werkt in Marseille, Frankrijk.